ROZWIJANIE INDYWIDUALNEJ ODPORNOŚCI U OSÓB UCZĄCYCH SIĘ
10 rzeczy, które każdy mający do czynienia z uczącymi się (nauczyciel, coach, edukator) może zrobić.
Dążymy do tego, aby nauka była procesem radosnym i inspirującym. Samo poczucie, że osiągnęliśmy coś wartościowego i cennego jest dla nas nagrodą. Jednak zdajemy sobie również wszyscy sprawę z tego jak stresującym doświadczeniem może być nauka, pełnym negatywnych emocji, frustracji i niedowierzaniem we własne siły i umiejętności. Osoby potrafiące się efektywnie uczyć, są w stanie zapanować nad tymi negatywnymi emocjami i przetrwać trudne momenty, wykazując duży poziom odporności.
Mówię tu o odporności (ang. resilience) jako umiejętności pokonywania trudności. Proces uczenia się jest ryzykownym przedsięwzięciem. Istnieje ryzyko porażki, że spotka nas ze strony kolegów krytyka, brak akceptacji czy nawet sprzeciw spowodowany strachem przed tym, co nowe i może zburzyć wcześniejsze prawdy czy przyzwyczajenia. Czasami uczenie jest po prostu trudne, bo brakuje nam dyscypliny czy silnej motywacji. Jak możemy więc pomóc wszystkim uczącym się, niezależnie od wieku, żeby stali się bardziej odporni, nie poddawali się przy pierwszym problemie i mieli większą tolerancję dla tego co nieznane.
Oto 10 wskazówek.
1. Stwarzaj bezpieczne środowisko uczenia się. Dużo łatwiej uczy się w otoczeniu, które temu sprzyja, w którym większość obecnych jest zainteresowana uczeniem się i ryzyko poniżenia za dobrą naukę I osiąganie celu jest minimalne.
2. Stwarzaj kulturę, w której uczący zapominają o swoich umiejętnościach. Takie pojęcia, jak talent, inteligencja, predyspozycje sugerują uczącym, że umiejętność uczenia się jest czymś stałym i nabytym, a ich wyniki są odzwierciedleniem ich poziomu umiejętności, którego nie można zmienić. Zamiast tego wspieraj ich i pomóż uwierzyć, że każdy może nauczyć się dosłownie wszystkiego, jeśli będzie cierpliwy i wytrwały.
3. Poprawiaj uwagę uczących się, wykorzystując nowe, różnorodne bodźce działające na wszystkie zmysły. Dobrze jest zmieniać perspektywę uczących się, zmieniając punkt widzenia albo nagradzając podejście, które kwestionuje istniejący świat, jego problem i możliwości.
4. Pozwalaj uczącym się doświadczyć różnorodności. Jeśli chodzi o uczenie się, istoty ludzkie są tak zaprogramowane, aby dostrzegać różnice i zrozumieć to, co widzą, czyli szukać sensu. Musimy więc pozwolić uczącym się doświadczyć różnic i zastanowić się nad ich znaczeniem. W praktyce może to oznaczać eksperymentowanie z innymi zachowaniami albo testowanie nieprawdopodobnych hipotez. Do “doświadczania różnorodności” dobrze jest wykorzystać jakieś ćwiczenie, wspólne przedsięwzięcie lub intrygę.
5. Pokaż, że można uczyć się poprzez rozwiązywanie problemów. Zachęcaj uczących się do rozwijania swojej odporności nie tylko przez rozwiązywanie pojawiających się problemów, ale również przez poszukiwanie nowych problemów i wyzwań, z którymi trzeba się zmierzyć. Powinny temu towarzyszyć wymiana informacji, dyskusje, ocena wyników i krytyczne spojrzenie na przydatność i wykorzystanie nauczonych w ten sposób treści.
6. Stwórz warunki do współpracy, w której każdy uczący się bierze część odpowiedzialności za proces uczenia się. Uczący najpierw uczą się sami, a potem uczą innych, co wymaga głębszego zrozumienia zagadnienia. Współcześni uczący się są często bogaci w teorie i dane, ale ubodzy w doświadczenie. Zachęcaj uczących się do wykazywania krytycznej ciekawości i pomóż im „wiedzieć, co robić, kiedy nie wiadomo, co robić” (Guy Claxton: Claxton, G. (I 997) Hare Brain Tortoise Mind, London Fourth Estate.)
7. Zgłębiajcie razem kreatywne strategie uczenia się. Odporni uczący się nie zadowalają się właściwym interpretowaniem wydarzeń i trudności, ale idą dalej i starają się znaleźć kreatywne sposoby na wykorzystanie tych doświadczeń. Nie tylko uczą się, ale stają się swoimi własnymi mentorami. Edukatorzy mogą ich w tym wesprzeć zachęcając do refleksji nad indywidualnymi strategiami uczenia się, akceptując niektóre błędy i wykazując gotowość, aby czekać na odpowiedzi aż uczący się sami znajdą drogę do zrozumienia.
8. Stwarzaj sytuacje budzące niepewność. Odporni uczący mają potrzebę testowania i eksperymentowania i są w stanie zaakceptować niepewność związaną z niewiedzą. Bądź czasami niejednoznaczny. Nie każde zadanie musi być zawsze całkowicie jasne, a rozwiązanie nie musi wydawać się oczywiste. Dobrze jest czasami trzymać uczących się w poczuciu niepewności i dyskomfortu, aż sami dojdą do tego, co jest im potrzebne, aby osiągnąć sukces.
9. Pomagaj kojarzyć nowe odkrycia z tym, co już znają. Stwórz u uczących się potrzebę kojarzenia nowych odkryć z tym, co już znają, odnajdywania wzorów i schematów w informacjach, przenoszenia nauki nabytej w jednej sytuacji do drugiej i kojarzenia zdobywania wiedzy z osiąganiem przyszłych celów.
10. Wizualizujcie sukces procesu uczenia się. Wyobraźnia i wizualizacja mają ogromne znaczenie w osiąganiu wyników. Jednak nie wystarczy sobie wyobrazić, że problem został rozwiązany albo przezwyciężony. W pewnym badaniu dotyczącym wizualizacji poproszono jedną grupę studentów o zwizualizowanie tego, jak się uczą, a drugą – tego, jak dostają dobry stopień. Okazało się, że wyobrażenie się siebie podczas nauki miało pozytywny efekt i wpłynęło na lepszy rezultat, podczas gdy koncentrowanie się na dobrej ocenie miało efekt negatywny (Taylor, Pham, Rivkin & Armor 1998). Mentalne przygotowanie procesu uczenia się wydaje się być ważniejsze niż przygotowywanie się do otrzymania nagrody!
Z tym artykułem związany jest konkurs z nagrodami
ANN ALDER w Polsce
25-26.04.2016
Raz na jakiś czas Experience Corner organizuje otwarte szkolenia z wyjątkowymi ludźmi. Uzupełniamy w ten sposób naszą ofertę interaktywnych narzędzi szkoleniowych, gier biznesowych i narzędzi coachingowych o warsztaty i szkolenia prowadzone przez ekspertów i autorów narzędzi, które pomogą Wam wzbogacić warsztat pracy z grupą, odkryją nowe wymiary ich zastosowania w różnych kontekstach biznesowych.
Tym razem zapraszamy do Polski samą Ann Alder z RSVP Design, która w ciągu dwóch dni podzieli się swoim ogromnym doświadczeniem w projektowaniu programów rozwojowych z wykorzystaniem gier szkoleniowych i nauki przez doświadczenie w ogóle.
Ann poprowadzi warsztat w języku angielskim.
Zapisz się na warsztat Ann Alder z RSVP Design Ltd.
